Мохамед бин Салман, човекот што сака да го купи светот

Кралството Саудиска Арабија во последниве месеци бележи сѐ поголем подем во купувањето на најголемите технолошки и спортски компании. Земјата позната по својата нафта, стреми кон силно зајакнување на својата економија и влијанието во светот, а како што пишува британски „Телеграф“, тоа го прави на еден доста вешт начин.

Со стратешката рамка означена како „Саудиска визија 2030“, оваа земја започна иницијатива со која вложи големи суми пари во купување на бројни странски компании. Спортот е клучен дел од напорите за промена на конзервативниот имиџ на Саудиска Арабија и го отвори за зголемување на туризмот.

Сепак, спортот игра клучна улога во подемот на кралството. Во 2021 година најбогатите Саудијци го купила англискиот фудбалски клуб Њукасл јунајтед за нешто повеќе од 300 милиони фунти. Лани, извештаите сугерираа дека фондот разгледал понуда од 20 милијарди долари за купување на Формула 1 моторни трки. Се смета дека кралството ја разгледува кандидатурата да биде домаќин на Светското првенство во фудбал во 2030 година, по неодамнешниот успех на турнирот на кој домаќин веќе беше Катар.

Само оваа недела државниот фонд ја презеде контролата врз неколку локални фудбалски клубови. Иако самите тимови не се познати, саудиската лига почнува да привлекува некои од најголемите играчи во фудбалот. Веќе е дом на Кристијано Роналдо, кој му се приклучи на саудискиот клуб Ал Наср со договор, наводно, вреден 200 милиони долари годишно. Французинот Карим Бензема е подготвен да му се придружи на локалниот ривал откако го напушти Реал Мадрид.

Мозокот зад новата инвестициска филозофија е 37-годишниот престолонаследник Мохамед бин Салман. Шестиот од 25-те синови на саудискиот крал, Салман бин Абдулазиз Ал Сауд, тој се позиционираше да стане наследник на тронот на кралското семејство, кое има вкупно богатство од 1,3 трилиони фунти. Се верува дека личното богатство на престолонаследникот изнесува околу 2,4 милијарди фунти, кои тој ги потрошил на такви работи како француски замок од 240 милиони фунти, јахта од 400 милиони фунти, па дури и 360 милиони фунти на слика од Леонардо да Винчи.

Но, неговата вистинска моќ доаѓа во тоа што може да ја искористи финансиската моќ на фондот за богатство на земјата и Сауди Арамко, државната нафтена компанија. Храброто преземање на голфот и врвните фудбалери во пустинското кралство покренува уште едно прашање: дали има нешто – или некој – што бин Салман не може да го купи? Или е подготвен да стане, како што некои изјавија дека го нарекуваат, „човекот што го купи светот“?

Малкумина од оние кои го запознале престолонаследникот веруваат дека тој има голема самодоверба.

– Тој е несомнено харизматичен, тој е љубопитен и заинтересиран за работи, вели Џастин Шек, новинар и коавтор на книгата „Крв и масло: безмилосната потрага по глобална моќ на Мохамед бин Салман“. „Тој е во оваа чудна позиција каде што е задолжен за сè во својата земја. Но, тој исто така зрачи со верувањето дека е квалификуван да го направи сето тоа“.

Со оглед на тоа што вредностите на многу светски средства сè уште се депресивни по превирањата на пандемијата, и многу земји во моментов „флертуваат“ со рецесија, земјите од Персискиот залив се преплавени со петродолари благодарение на скокот на цените на енергијата предизвикани од војната во Украина. Многу корпорации и спортисти кои „гладуваат“ за пари почнаа да го гледаат регионот како еден од ретките преостанати извори на готови пари во светот, пишува „Телеграф“.

Производителите на гас и нафта од Блискиот Исток се очекува да генерираат дополнителни приходи од околу 1,3 трилиони долари во следните четири години, над и повеќе од она што се предвидуваше пред војната поради повисоките цени на енергијата, велат од Меѓународниот монетарен фонд.